“Người kể chuyện đời” và những ngôi trường trong mơ cho trẻ em vùng cao

PV: Thưa anh, xuất phát từ đâu mà nhóm “Người kể chuyện đời” (NKCÐ) có sáng kiến thành lập Quỹ Thiện nguyện để xây trường học cho trẻ em vùng cao?

Anh Ngô Điềm: Nhóm NKCĐ ra mắt trên Facebook tháng 11/2017, Trưởng nhóm là anh Phạm Kiều Hưng - một doanh nhân thành đạt có tiếng ở TP. Hồ Chí Minh. Đây là nơi gặp gỡ, giao lưu của những Facebooker người Việt Nam và những người sử dụng tiếng Việt đang sinh sống, học tập, làm việc tại Việt Nam và nước ngoài; nơi mọi người chia sẻ các quan điểm, kinh nghiệm, sáng tạo thông qua những câu chuyện hay, ngắn gọn, hướng thiện. Ban quản trị gồm 8 anh chị em là doanh nhân, nông dân, bác sĩ, thầy giáo, cô giáo… cùng gặp nhau ở sở thích yêu thơ, văn có duyên cùng hội tụ. Cho tới nay, sau 4 năm thành lập, nhóm đã có gần 64 nghìn thành viên. Là thành viên của Nhóm, chúng tôi được tham gia các chương trình tình nguyện, từ thiện, vui chơi, du lịch, các buổi ofline, giao lưu, kết bạn. Năm 2018, Nhóm đã lập Quỹ Thiện nguyện mang tên NKCĐ và bầu ra 3 thành viên, trong đó tôi là trưởng ban, anh Phạm Kiều Hưng là phó ban và Tiến sĩ Phùng Thị Hiển là thủ quỹ.

Lý do Quỹ Thiện nguyện chọn hoạt động xây trường cho trẻ em vùng cao là bởi chúng tôi đã từng đi đến vùng sâu, rẻo cao ở các tỉnh phía Bắc và chứng kiến nhiều điểm trường với những lớp học rất sơ sài: nền đất, cột tre, tường thưng gỗ, mái lá nằm chênh vênh giữa núi rừng. Các cháu học sinh chủ yếu là người dân tộc thiểu số đã phải đi bộ đường rừng khá xa, khi tới trường lại phải học trong những lớp học “lộng gió” rất đáng thương. Chúng tôi muốn mang đến cho các cháu niềm vui khi đến trường học tập.

Ban quản trị Nhóm NKCĐ đã nhất trí đặt mục tiêu cho hoạt động từ thiện của Quỹ Thiện nguyện NKCĐ là mỗi năm sẽ xây một ngôi trường cho trẻ ở vùng cao từ nguồn kinh phí vận động quyên góp trong thành viên của Nhóm.

PV: Anh có thể kể về những ngôi trường mà Quỹ đã triển khai, và trong quá trình xây trường đã gặp thuận lợi, khó khăn gì?

Anh Ngô Điềm: Khi thành lập, để gây Quỹ ban đầu, tôi ủng hộ 50 triệu đồng, anh Hưng ủng hộ 100 triệu. Ngôi trường đầu tiên Quỹ chọn xây là điểm trường tại thôn Cang Chua 1, xã Xín Chải, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên vào năm 2018. Chúng tôi cử một người trong Ban quản trị làm việc trực tiếp với Hiệu trưởng để xây lại lớp học trên nền cũ. Khi đào móng, họ chụp ảnh vào Nhóm NKCĐ và kêu gọi ủng hộ. Thật bất ngờ là đã có rất nhiều thành viên ủng hộ Quỹ. Người 300 ngàn, 500 ngàn, người thì 1 triệu, 2 triệu, 5 triệu, nhiều nhất là 10 triệu đồng. Ngôi trường đầu tiên đó có diện tích 70m2 khi xây xong chi phí hết 150 triệu đồng. Số tiền các thành viên trong nhóm ủng hộ cho Quỹ lúc này lên đến hàng trăm triệu đồng.

Ngôi trường thứ 2 chúng tôi chọn xây năm 2019 là điểm trường mầm non ở thôn Bình Dương, xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang. Rút kinh nghiệm từ việc xây ngôi trường đầu tiên, lần này chúng tôi đã đến tận nơi khảo sát và làm việc trực tiếp với Bí thư xã, lập Ban chỉ đạo xây trường gồm có Chủ tịch, Bí thư xã, đại diện Phòng GD&ĐT huyện. Vốn có chuyên môn xây dựng nên tôi thiết kế luôn ngôi trường mới trên nền cũ 120m2 gồm 2 lớp, 2 khu vệ sinh. Chúng tôi dẫn nước sạch từ núi cao cách cả ngàn mét về bồn chứa 2.000 lít, đảm bảo đủ nước 4 mùa. Sau khi lên dự toán, báo giá, Ban chỉ đạo đã vận động nhân dân ủng hộ hàng trăm ngày công lao động, vận chuyển nguyên vật liệu bằng xe máy từ trung tâm xã đến điểm trường. Một điều rất thuận lợi là khi hay tin có nhà tài trợ xây trường học cho con em mình, nhân dân nơi đây rất phấn khởi, nhiệt tình tham gia đóng góp công sức lao động, thậm chí hiến thêm đất để mở rộng sân chơi. Nơi đây chưa có điện, nhưng trong thiết kế chúng tôi lắp sẵn đèn, quạt trần, ổ điện đầy đủ. Trong thời gian 2 tháng, ngôi trường đã xây xong, kinh phí hết 300 triệu đồng.

Cũng giống cách làm trên, ngôi trường thứ 3 được xây ở thôn Cán Chu Phìn, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang năm 2020 có diện tích 100m2 với 2 lớp học, kinh phí hết 250 triệu đồng. Công trình thứ 4 là 2 lớp học, mỗi lớp 35m2 được xây thêm trong khuôn viên của Trường Tiểu học xã Suối Tọ, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La cuối năm 2021.

PV: Quỹ đã kêu gọi được khoản tiền ủng hộ khá dồi dào trong thời gian ngắn, vì sao có thể làm được như vậy?

Anh Ngô Điềm: Việc quản lý Quỹ và chi tiêu Quỹ phải hợp lí, công khai, minh bạch, đây là điều cực kỳ quan trọng. Cứ 1 tuần, chúng tôi gửi danh sách ủng hộ lên Nhóm. Đặc biệt, chúng tôi luôn trao đổi và hợp tác với chính quyền địa phương để họ giúp đỡ và huy động sức dân khi cần thiết. Khi xây trường, dự toán, kinh phí xây dựng thừa thiếu ra sao cũng được đưa lên Nhóm. Mỗi công trình chuẩn bị khởi công thì tôi cũng như anh Hưng, chị Hiển đều nêu gương với những khoản đóng góp của cá nhân để góp thêm những viên gạch đẹp, cùng Nhóm xây trường cho các cháu.

Một điều khá thú vị và bất ngờ là có rất nhiều thành viên của Nhóm định cư ở nước ngoài cũng đóng góp nhiệt tình để xây trường. Bên cạnh đó, Nhóm NKCĐ đã tập hợp một số truyện hay của các thành viên in thành sách, phát hành. Số tiền lãi 50 triệu đồng được đưa vào Quỹ. Cá nhân tôi cũng ra một tuyển tập truyện ngắn, bán được cuốn nào tôi cũng xung vào Quỹ. Những việc làm đầy ý nghĩa và thiết thực như vậy đã giúp cho Quỹ Thiện nguyện NKCĐ của chúng tôi đứng vững như hôm nay.

PV: Cám ơn anh và xin chúc Quỹ Thiện nguyện NKCÐ ngày càng phát triển, xây được nhiều ngôi trường “trong mơ” dành tặng cho trẻ em vùng cao.